Kad imamo zdravstvene tegobe, briga nam se konstantno provlači kroz misli i nalazimo se u svojevrsnom grču. Nakon liječnikove upute na obavljanje pretraga u laboratoriju, napeto iščekujemo nalaze, a kad oni napokon stignu, ustanovimo kako ništa ne razumijemo. Osim referentnih vrijednosti, često zbunjuju i kratice kojima ne znamo smisao. To jesu stručni izrazi, ali korisno je da i laici znaju njihovo značenje. Na taj ćemo način lakše shvatiti koja vrsta pretraga je obavljena u laboratoriju i koji je značaj dobivenih rezultata mjerenja.
Ne sramite se pitati liječnika za pojašnjenje, radi se o vašem zdravlju.
Najčešće kratice
- KKS – kompletna krvna slika (misli se na broj krvnih stanica)
- SE – sedimentacija eritrocita (brzina taloženja crvenih stanica)
- GUK – glukoza u krvi
- ŠUK – šećer u krvi
- oGTT – oralni test tolerancije glukoze
- HbA1c – glikirani hemoglobin, pokazuje razinu glukoze kroz dulje vrijeme
- AST – aspartat aminotransferaza, jetreni enzim
- ALT – alanin aminotransferata, jetreni enzim
- GGT – gamaglutamil transferaza, jetreni enzim
- Fe – željezo u krvi
- TIBC – ukupni kapacitet vezivanja željeza
- UIBC – nezasićeni kapacitet vezivanja željeza
- Ca – kalcij
- K – kalij
- Na – natrij
- Mg – magnezij
- PO4 – anorganski fosfor
- PV – protrombinsko vrijeme
- INR – internacionalno ujednačen odnos PV, drugi prikaz PV
- APTT – aktivirano parcijalno tromboplastinsko vrijeme
- IgE – imunoglobulin E, važan kod alergija
- PTH – parathormon
*
- T3 – trijodtironin
- T4 – tiroksin
- TSH – tiroidea simulirajući hormon
- fT3 – slobodna frakcija T3
- fT4 – slobodna frakcija T4
- A-TPO – mikrosomalna protutijela štitnjače
- A-Tg – tireoglobulinska protutijela
- LH – luteotropni hormon
- FSH – folikul-stimulirajući hormon
- DHEA-s – dehidro-epi-androstendion
*
- AFP – alfa-feto protein, tumorski biljeg za jetru
- CEA – karcino-embrionalni antigen, tumorski biljeg za crijevo
- PSA – prostata specifični antigen, tumorski biljeg za prostatu
- fPSA – slobodna frakcija PSA
- CA 125 – tumorski biljeg za jajnike
- CA 15-3 – tumorski biljeg za dojke
- CA 19-9 – tumorski biljeg za crijeva i gušteraču
- CA 72-4 – tumorski biljeg za želudac
- CRP – C-reaktivni protein
- RF – reuma faktor
- ASO – antistreptolizinski titar (infekcija streptokokima)
- Astal – antistafilolizin (infekcija stafilokokima)
Nadamo se da smo vam pomogli u boljem razumijevanju laboratorijskih nalaza. Naravno, uvijek vrijedi preporuka za konzultacije s liječnikom vezano za bilo kakve nejasnoće i detaljnija objašnjenja. Ne sramite se pitati, radi se o vašem zdravlju.
Vađenje krvi: TSH je nestabilan, a fT4 najbolji pokazatelj stanja